Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny

Program
Wychowawczo- Profilaktyczny
Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Rączynie

„W wychowaniu chodzi o to ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem – o to, ażeby bardziej był, a nie tylko miał, aby poprzez wszystko, co ma, co posiada umiał bardziej być człowiekiem, to znaczy, ażeby bardziej być, nie tylko z drugimi, ale i dla drugich.”
Jan Paweł II

Rączyna, 30 września 2019 r.
Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny
Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Rączynie

Podstawa prawna:
• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r. (Dz.U. z 1997r. nr 78, poz. 483ze zm.).
• Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989r. (Dz.U. z 1991r. nr 120, poz. 526).
• Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 1189).
• Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.).
• Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59).
• Ustawa z 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 487).
• Ustawa z 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 783).
• Ustawa z 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 957).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii(Dz.U. z 2015 r. poz. 1249).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla szkoły branżowej I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej.
• Statut Szkoły Podstawowej w Rączynie.

Wstęp
Szkolny program wychowawczo-profilaktyczny realizowany w Szkole Podstawowej w Rączynie opiera się na hierarchii wartości przyjętej przez radę pedagogiczną, radę rodziców i samorząd uczniowski, wynikających z przyjętej w szkole koncepcji pracy. Treści szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego są spójne ze statutem szkoły i wewnątrzszkolnym systemem oceniania. Istotą działań wychowawczych i profilaktycznych szkoły jest współpraca całej społeczności szkolnej oparta na złożeniu, że wychowanie jest zadaniem realizowanym w rodzinie i w szkole, która w swojej działalności musi uwzględniać zarówno wolę rodziców, jak i priorytety edukacyjne państwa. Rolą szkoły, oprócz jej funkcji dydaktycznej, jest dbałość o wszechstronny rozwój każdego z uczniów oraz wspomaganie wychowawczej funkcji rodziny.

Wychowanie rozumiane jest jako wspieranie uczniów w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej. Proces wychowania jest wzmacniany i uzupełniany poprzez działania z zakresu profilaktyki problemów dzieci i młodzieży.

Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły tworzy spójną całość ze szkolnym zestawem programów nauczania i uwzględnia wymagania opisane w podstawie programowej. Określa sposób realizacji celów kształcenia oraz zadań wychowawczych zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, uwzględniając kierunki i formy oddziaływań wychowawczych, których uzupełnieniem są działania profilaktyczne skierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli.
Program wychowawczo-profilaktyczny został opracowany na podstawie diagnozy potrzeb i problemów występujących w środowisku szkolnym, z uwzględnieniem:
• wyników ewaluacji (wewnętrznej i zewnętrznej),
• wyników nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora,
• ewaluacji wcześniejszego programu wychowawczego i programu profilaktyki realizowanych w ubiegłych latach,
• wniosków i analiz (zespołów przedmiotowych, zespołów wychowawczych, rady pedagogicznej, rodziców ),
• innych dokumentów i spostrzeżeń ważnych dla szkoły (koncepcja funkcjonowania i rozwoju szkoły opracowana przez dyrektora, uwagi, spostrzeżenia, wnioski nauczycieli, uczniów, rodziców).
Podstawowym celem realizacji szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego jest wspieranie dzieci i młodzieży w rozwoju oraz zapobieganie zachowaniom problemowym i ryzykownym. Ważnym elementem realizacji programu wychowawczo-profilaktycznego jest kultywowanie tradycji i ceremoniału szkoły.
Podstawowe zasady realizacji szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego obejmują:
• powszechną znajomość założeń programu przez uczniów, rodziców i wszystkich pracowników szkoły,
• zaangażowanie wszystkich podmiotów szkolnej społeczności i współpracę w realizacji zadań określonych w programie,
• respektowanie praw wszystkich członków szkolnej społeczności oraz kompetencji organów szkoły (dyrektor, rada rodziców, samorząd uczniowski),
• współdziałanie ze środowiskiem zewnętrznym,
• współodpowiedzialność za efekty realizacji programu.

I. Misja i wizja szkoły
Misja szkoły
Misją szkoły jest kształcenie i wychowanie w duchu wartości i poczuciu odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata, kształtowanie umiejętności nawiązywania kontaktów z rówieśnikami, także przedstawicielami innych kultur. Szkoła zapewnia pomoc we wszechstronnym rozwoju uczniów w wymiarze intelektualnym, psychicznym i społecznym, zapewnia pomoc psychologiczną i pedagogiczną uczniom. Misją szkoły jest uczenie wzajemnego szacunku i uczciwości jako postawy życia w społeczeństwie i w państwie, w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego i kształtowania postaw patriotycznych, a także budowanie pozytywnego obrazu szkoły poprzez kultywowanie i tworzenie jej tradycji. Misją szkoły jest także przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych, kształtowanie postawy odpowiedzialności za siebie i innych oraz troska o bezpieczeństwo uczniów, nauczycieli i rodziców.

Wizja szkoły

Nasza szkoła jest nowoczesna i przyjazna. Przygotowuje uczniów do kontynuowania nauki na kolejnym etapie kształcenia. Szkolny program wychowawczo - profilaktyczny ukierunkowany jest na ucznia oraz jego potrzeby. Jego realizacja ma umożliwić uczniowi wszechstronny rozwój. Uczniowie naszej szkoły będą reprezentować ludzi mających poczucie własnej wartości i odpowiedzialności za własne zachowanie. W swojej pracy wykorzystujemy najnowsze zdobycze techniki informacyjnej i informatycznej, stosujemy nowoczesne metody nauczania i wychowania w celu rozwoju przez ucznia swoich zainteresowań, umiejętności, zdolności i pasji. W pracy z uczniem nauczyciel podejmuje twórcze działania pozwalające realizować misję szkoły.
Nasi uczniowie będą świadomi nierozerwalnego współistnienia ze środowiskiem przyrodniczym, świadomi swojego pochodzenia, dumni z bycia Polakiem i członkami swojej małej Ojczyzny. Będą szanować kulturę i tradycję. W sposób szczególny dbamy o rozwój fizyczny i duchowy uczniów, aby w przyszłości propagowali zdrowy styl życia.
II. Sylwetka absolwenta

Dążeniem Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Rączynie jest przygotowanie uczniów do efektywnego funkcjonowania w życiu społecznym oraz podejmowania samodzielnych decyzji w poczuciu odpowiedzialności za własny rozwój. Uczeń kończący szkołę, posiada następujące cechy:
• kieruje się w codziennym życiu zasadami etyki i moralności,
• zna i stosuje zasady dobrych obyczajów i kultury bycia,
• szanuje siebie i innych,
• jest odpowiedzialny,
• zna historię i kulturę własnego narodu i regionu oraz tradycje szkoły,przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny życia,
• zna i rozumie zasady współżycia społecznego,
• jest tolerancyjny,
• korzysta z różnych źródeł wiedzy i informacji, racjonalnie wykorzystuje narzędzia
i technologie informatyczne,
• jest ambitny,
• jest kreatywny,
• jest odważny,
• jest samodzielny,
• posiada wiedzę na temat współczesnych zagrożeń społecznych i cywilizacyjnych, podejmuje odpowiedzialne decyzje w trosce o bezpieczeństwo własne i innych,
• szanuje potrzeby innych i jest chętny do niesienia pomocy,
• jest odporny na niepowodzenia,
• integruje się z rówieśnikami i prawidłowo funkcjonuje w zespole
II. Zadania szkolnego programu wychowawczo - profilaktycznego
Cele ogólne
Działalność wychowawcza w szkole i placówce polega na prowadzeniu działań
z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia i wychowanka w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze:
1) fizycznej – ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia i wychowanka wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowania zachowań prozdrowotnych,
2) psychicznej – ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności, ukształtowanie postaw sprzyjających rozwijaniu własnego potencjału kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi uczniów, zdrowiu i dobrej kondycji psychicznej,
3) społecznej – ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz dokonywania wyborów, a także doskonaleniu umiejętności wypełniania ról społecznych,
4) aksjologicznej – ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia.
Działalność wychowawcza obejmuje w szczególności:
1) współdziałanie całej społeczności szkoły na rzecz kształtowania u uczniów wiedzy, umiejętności i postaw określonych w sylwetce absolwenta,
2) kształtowanie hierarchii systemu wartości, w którym zdrowie i odpowiedzialność za własny rozwój należą do jednych z najważniejszych wartości w życiu , a decyzje
w tym zakresie podejmowane są w poczuciu odpowiedzialności za siebie i innych,
3) współpracę z rodzicami lub opiekunami uczniów w celu budowania spójnego systemu wartości oraz kształtowania postaw prozdrowotnych i promowania zdrowego stylu życia oraz zachowań proekologicznych,
4) wzmacnianie wśród uczniów i wychowanków więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną,
5) kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, wychowanków i wychowawców, a także nauczycieli, wychowawców i rodziców lub opiekunów, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami i wychowawcami,
6) doskonalenie umiejętności nauczycieli i wychowawców w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami oraz ich rodzicami lub opiekunami,
7) wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców oraz rodziców lub opiekunów,
8) kształtowanie u uczniów postaw prospołecznych, w tym poprzez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym,
9) przygotowanie uczniów do aktywnego uczestnictwa w kulturze i sztuce narodowej oraz światowej,
10) wspieranie edukacji rówieśniczej, mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych.
Działalność edukacyjna w szkole polega na stałym poszerzaniu i ugruntowywaniu wiedzy i umiejętności u uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia.
Działalność edukacyjna obejmuje w szczególności:
1) poszerzenie wiedzy rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych,
a także suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne oraz postępowania w tego typu przypadkach,
2) rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów,
3) kształtowanie u uczniów umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji,
4) kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów i wychowanków w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu,
5) prowadzenie wewnątrzszkolnego doskonalenia kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych oraz podejmowania szkolnej interwencji profilaktycznej,
6) doskonalenie kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie profilaktyki używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, norm rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego wieku rozwojowego.

Działalność informacyjna w szkole polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców, na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych skierowanych do uczniów oraz ich rodziców lub opiekunów, a także nauczycieli
i wychowawców oraz innych pracowników szkoły.
Działalność informacyjna obejmuje w szczególności:
1) dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom, wychowawcom i rodzicom lub opiekunom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych i innych zagrożeń cywilizacyjnych,
2) udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów w przypadku używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych,
3) przekazanie informacji uczniom i wychowankom, ich rodzicom lub opiekunom oraz nauczycielom i wychowawcom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii,

4) informowanie uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli i wychowawców oraz o metodach współpracy szkół i placówek z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią.

Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej.
Działalność profilaktyczna obejmuje:
1) wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych,
2) wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na ryzyko zachowań ryzykownych,
3) wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia.

Działania te obejmują w szczególności:
1) realizowanie wśród uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych oraz realizowanych celów profilaktycznych, rekomendowanych w ramach systemu rekomendacji, o którym mowa w Krajowym Programie Przeciwdziałania Narkomanii,
2) przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspakajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej,
3) kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych przez uczniów, a także norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych,
4) doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych,
5) włączanie, w razie potrzeby, w indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny, o którym mowa w art. 71b ust. 1b ustawy o systemie oświaty, działań z zakresu przeciwdziałania używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych.

W bieżącym roku szkolnym najważniejsze działania w pracy wychowawczej są ukierunkowane na:
• wspomaganie rozwoju ucznia w sferze emocjonalnej, społecznej i twórczej,
• przygotowanie uczniów do prawidłowego funkcjonowania w grupie społecznej (w klasie i w szkole),
• wzbudzanie poczucia przynależności do grupy,
• rozbudzanie poczucia własnej wartości, wiary we własne siły i możliwości,
• budowanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej,
• przeciwdziałanie przemocy, agresji i uzależnieniom,
• przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych,
• troska o szeroko pojęte bezpieczeństwo podopiecznych, nauczycieli i rodziców.

Zadania profilaktyczne programu to:
• zapoznanie z normami zachowania obowiązującymi w szkole,
• znajomość zasad ruchu drogowego – bezpieczeństwo w drodze do i ze szkoły,
• promowanie zdrowego stylu życia,
• kształtowanie nawyków prozdrowotnych,
• rozpoznawanie sytuacji i zachowań ryzykownych, w tym korzystanie ze środków psychoaktywnych (np. lekarstw bez wskazań lekarskich, papierosów, alkoholu, narkotyków i dopalaczy),
• eliminowanie z życia szkolnego agresji i przemocy rówieśniczej,
• niebezpieczeństwa związane z nadużywaniem komputera, Internetu, telefonów komórkowych i telewizji,
• wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów, podkreślanie pozytywnych doświadczeń życiowych, pomagających młodym ludziom ukształtować pozytywną tożsamość,
• uczenie sposobów wyrażania własnych emocji, radzenia sobie ze stresem oraz zachowania postawy asertywnej.

III. Zadania i obowiązki podmiotów realizujących program

1. Dyrektor szkoły:
• stwarza warunki dla realizacji procesu wychowawczego w szkole,
• sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne, dba o prawidłowy poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły,
• inspiruje nauczycieli do poprawy istniejących lub wdrożenia nowych rozwiązań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu innowacyjnych działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji uczniów,
• stwarza warunki do działania w szkole: wolontariuszy, stowarzyszeń i innych organizacji, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły,
• współpracuje z zespołem wychowawców oraz samorządem uczniowskim, wspomaga nauczycieli w realizacji zadań,
• czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego,
• nadzoruje zgodność działania szkoły ze statutem, w tym dba o przestrzeganie zasad oceniania, praw uczniów, kompetencji organów szkoły,
• nadzoruje realizację szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego.

2. Rada pedagogiczna:
• uczestniczy w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły i potrzeb w zakresie działań profilaktycznych,
• opracowuje projekt programu wychowawczo-profilaktycznego i uchwala go w porozumieniu z radą rodziców,
• opracowuje i zatwierdza dokumenty i procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością,
• uczestniczy w realizacji szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego,
• uczestniczy w ewaluacji szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego.

3. Nauczyciele:
• współpracują z wychowawcami klas w zakresie realizacji zadań wychowawczych, uczestniczą w realizacji szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego,
• reagują na obecność w szkole osób obcych, które swoim zachowaniem stwarzają zagrożenie dla ucznia,
• reagują na przejawy agresji, niedostosowania społecznego i uzależnień uczniów,
• przestrzegają obowiązujących w szkole procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością,
• udzielają uczniom pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych,
• kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu i demokracji,
• rozmawiają z uczniami i rodzicami o zachowaniu i frekwencji oraz postępach w nauce na swoich zajęciach,
• wspierają zainteresowania i rozwój osobowy ucznia,
• zachęcają do niesienia pomocy potrzebującym.

4. Wychowawcy klas:
• diagnozują sytuację wychowawczą w klasie,
• rozpoznają indywidualne potrzeby uczniów,
• na podstawie dokonanego rozpoznania oraz celów i zadań określonych w szkolnym programie wychowawczo-profilaktycznym opracowują plan pracy wychowawczej dla klasy na dany rok szkolny, uwzględniając specyfikę funkcjonowania zespołu klasowego i potrzeby uczniów,
• przygotowują sprawozdanie z realizacji planu pracy wychowawczej i wnioski do dalszej pracy,
• zapoznają uczniów swoich klas i ich rodziców z prawem wewnątrzszkolnym i obowiązującymi zwyczajami oraz tradycjami szkoły,
• są członkami zespołu wychowawców i wykonują zadania zlecone przez przewodniczącego zespołu,
• oceniają zachowanie uczniów swojej klasy, zgodnie z obowiązującymi w szkole procedurami,
• współpracują z innymi nauczycielami uczącymi w klasie, rodzicami uczniów oraz specjalistami pracującymi z uczniami o specjalnych potrzebach,
• wspierają uczniów potrzebujących pomocy, znajdujących się w trudnej sytuacji,
• rozpoznają oczekiwania swoich uczniów i ich rodziców,
• dbają o dobre relacje uczniów w klasie,
• podejmują działania profilaktyczne w celu przeciwdziałania niewłaściwym zachowaniom podopiecznych,
• współpracują z sądem, policją, innymi osobami i instytucjami działającymi na rzecz dzieci i młodzieży,
• podejmują działania w zakresie poszerzania kompetencji wychowawczych

5. Zespół wychowawców:
• opracowuje projekty procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, zasad współpracy z instytucjami i osobami działającymi na rzecz uczniów, propozycje modyfikacji zasady usprawiedliwiania nieobecności, karania, nagradzania, wystawiania ocen zachowania i innych,
• analizuje i rozwiązuje bieżące problemy wychowawcze,
• ustala potrzeby w zakresie doskonalenia umiejętności wychowawczych nauczycieli, w tym rozpoczynających pracę w roli wychowawcy,
• przygotowuje analizy i sprawozdania w zakresie działalności wychowawczej i profilaktycznej szkoły,
• w razie potrzeby organizuje pomoc psychologiczno- pedagogiczną dla uczniów, u których rozpoznano specyficzne trudności dydaktyczno- wychowawcze.

6. Rodzice:
• współtworzą szkolny program wychowawczo-profilaktyczny,
• uczestniczą w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły,
• uczestniczą w wywiadówkach i szkoleniach organizowanych przez szkołę,
• zasięgają informacji na temat swoich dzieci w szkole,
• współpracują z wychowawcą klasy i innymi nauczycielami uczącymi w klasie,
• dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez uczniów,
• rada rodziców uchwala w porozumieniu z radą pedagogiczną program wychowawczo-profilaktyczny szkoły.

7. Samorząd uczniowski:
• jest inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego uczniów szkoły, działalności oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi w porozumieniu z dyrektorem,
• uczestniczy w diagnozowaniu sytuacji wychowawczej szkoły,
• współpracuje z zespołem wychowawców i radą pedagogiczną,
• prowadzi akcje pomocy dla potrzebujących,
• reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego,
• propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji,
• dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję,
• podejmuje działania z zakresu wolontariatu.

V. Szczegółowe cele wychowawcze
Obszar rozwoju intelektualnego:
1. Rozpoznanie i rozwijanie możliwości, uzdolnień i zainteresowań uczniów.
2. Zachęcanie uczniów do aktywnego udziału zajęciach pozalekcyjnych, konkursach itp.
3. Zapewnienie wsparcia uczniom wymagającym pomocy dydaktycznej i wychowawczej.
Obszar rozwoju społecznego:
1. Integracja wszystkich zespołów klasowych.
2. Rozumienie i respektowanie obowiązujących norm i zasad panujących w szkole.
3. Rozwijanie postaw prospołecznych i działań w zakresie wolontariatu.
Obszar rozwoju fizycznego;
1. Kształtowanie umiejętności podejmowania i realizacji zachowań prozdrowotnych.
2. Przeprowadzenie przez wychowawców zajęć sprzyjających kształtowaniu postaw prozdrowotnych.
3. Zwiększenie świadomości uczniów odnośnie zależności pomiędzy odpowiednim stylem życia a zdrowiem.
Obszar rozwoju emocjonalnego:
1. Kształtowanie pozytywnego obrazu własnej osoby.
2. Przeprowadzenie w poszczególnych klasach zajęć na temat umiejętności samooceny i rozpoznawania swoich predyspozycji, wskazywania swoich mocnych i słabych stron.
3. Kształtowanie u uczniów postawy asertywnej.
Obszar rozwoju duchowego:
1. Upowszechnienie wiedzy na temat obowiązujących w szkole norm i wartości.
2. Zapoznanie uczniów i rodziców z systemem wartości przyjętych w koncepcji pracy szkoły oraz regulacjami prawa wewnątrzszkolnego.

VI. Harmonogram działań
Treści i działania o charakterze wychowawczo- profilaktycznym dla uczniów klas I-III
Zadania o charakterze wychowawczo- profilaktycznym Sposoby realizacji zadań
Wzajemne poznanie się. 1. Uczniowie biorą udział w zabawach integrujących grupę lub zespół klasowy - wspólne wyjścia, wycieczki, imprezy klasowe.
2. Udział w uroczystościach klasowych i szkolnych.
Tworzenie warunków rozwoju indywidualnych
zainteresowań.
1.Prowadzenie zajęć: dydaktyczno – wyrównawczych, praca z uczniem zdolnym, kółko artystyczne.
2.Indywidualna praca z uczniem wybitnie uzdolnionym - przygotowanie go do konkursów. Organizacja i uczestnictwo w różnego rodzaju konkursach.
3. Udział w zajęciach Politechniki Dziecięcej.
Poznanie reguł zachowania w miejscach publicznych.
1.Uczniowie stosują formy dobrego zachowania.
2. Biorą udział w imprezach kulturalnych z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i dobrego zachowania.
Przeciwdziałanie agresji i przemocy utrudniające życie we współczesnym świecie.
1. Praca nad doskonaleniem swojego charakteru i wyzbyciem się słabości- monitorowanie zachowań uczniów.
2. Uczestnictwo w zajęciach mających na celu wyeliminowania niepożądanych zachowań.
3. Analiza utworów literackich o tej tematyce.
Bezpieczeństwo.
1.Nauczyciele zapoznają uczniów z regulaminami.
2. Organizacja pogadanek, zajęć warsztatowych dotyczących bezpieczeństwa.
3.Realizacja programu „Akademia Bezpiecznego Puchatka”- pogadanki na początku i końcu roku szkolnego oraz przed feriami.
4. Zapoznanie uczniów z telefonami alarmowymi, z zasadami pierwszej pomocy.
5. Zapoznanie z zasadami BHP na lekcjach- praktyczne ćwiczenia w przechodzeniu przez ulicę, poznanie znaków drogowych.
Wdrażanie ucznia do samodzielności.
1. Uczestnictwo w pogadankach dotyczących samodzielności w wykonywaniu czynności samoobsługowych i pracy na lekcji.
2. Samodzielne korzystanie z biblioteki szkolnej -
uczniowie poznają zasoby i zachęcani są do czytelnictwa.
3. Samodzielnie korzystają ze stołówki szkolnej.
Tolerancja dla inności. Prawa dziecka. 1.Zapoznanie z prawami dziecka wynikającymi z Konwencji o Prawach Dziecka.
2. Poznanie obowiązków ucznia.
3. Nauczyciele uświadamiają dzieciom, do kogo mogą się zwrócić z prośbą o pomoc.
4. Uczestniczą w pogadankach na temat tolerancji i szacunku dla drugiego człowieka.
5. Udział w akcjach charytatywnych.
Dbałość o dobry klimat w szkole. 1.Badanie samopoczucia ucznia w szkole.
2. Obserwacja zachowań na tle rówieśników.
3. Współpraca z Samorządem Uczniowskim.
Kształtowanie postaw obywatelsko – patriotycznych.
1.Uczniowie kultywują tradycje związane z najbliższą okolicą, krajem.
2. Poznają symbole narodowe i europejskie, znają hymn narodowy, hymn szkoły.
3. Uczestniczą w uroczystościach o charakterze szkolnym i państwowym.
4. Uczniowie odwiedzają pomnik pomordowanych, zapalają znicze.
Przygotowanie uczniów do praktycznego wykorzystania
wiedzy.

1.Nauczanie informatyki od I klasy.
2.Uczestniczenie w spektaklach teatralnych.
3.Korzystanie z różnorodnych źródeł informacji -
wykonywanie projektów.
Propagowanie zdrowego stylu życia.
1.Praca na zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych, w organizacjach działających w szkole.
2.Uczestnictwo w konkursach profilaktycznych.
3.Realizacja programów: „Nie pal przy mnie, proszę”.
4.Współpraca z higienistką szkolną, przeprowadzenie pogadanek, fluoryzacja zębów.
5. Kontynuacja programu „Szklanka mleka”, „Owoce w szkole”.
6. Kształcenie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu substancji psychoaktywnych wśród najmłodszych poprzez pogadanki.
7. Uczestnictwo w zawodach sportowych „Baw się z nami”, biegach o memoriał ks. B. Markiewicza.
Eliminowanie napięć psychicznych spowodowanych
niepowodzeniami szkolnymi oraz trudnościami w kontaktach z rówieśnikami.
1.Organizacja zajęć: dydaktyczno – wyrównawczych, logopedycznych.
2. Współpraca z poradnią psychologiczno – pedagogiczną.
Pomoc rodzicom, nauczycielom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych.
1.Bieżące informowanie rodziców o sytuacji dziecka w szkole i poza nią.
2. Dostarczenie aktualnych informacji rodzicom, nauczycielom, opiekunom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych poprzez spotkania ze specjalistami.
3.Indywidualne rozmowy z uczniem i rodzicem. 4.Konsultacje dla rodziców.
5. Podejmowanie wspólnych inicjatyw w zakresie rozwiązywania trudności lub eliminowania zagrożeń.
6.Zapoznanie rodziców z Konwencją o Prawach Dziecka, Statutem Szkoły i Programem Profilaktyczno- Wychowawczym.
6. Udostępnianie wykazu instytucji, gdzie można uzyskać pomoc specjalistyczną.
7. Doskonalenie kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie profilaktyki używania niebezpiecznych środków i substancji, a także norm rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego wieku rozwojowego poprzez uczestnictwo np. w radach szkoleniowych, kursach i szkoleniach.
Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Ochrona ofiar przemocy: rozmowa z uczniem, konsultacje z rodzicami, w razie konieczności wszczęcie procedury „Niebieskiej karty”.

Treści i działania o charakterze wychowawczo - profilaktycznym dla uczniów
klas IV-VIII

SFERA Zadania Forma realizacji Osoby odpowiedzialne Termin
INTELEKTUALNA Rozpoznanie
i rozwijanie możliwości, uzdolnień
i zainteresowań uczniów Przeprowadzanie w klasach diagnoz i ankiet wstępnych, obserwacje podczas bieżącej pracy Nauczyciele,
wychowawcy Wrzesień
Rozwijanie zainteresowań
i zdolności uczniów Przygotowanie propozycji zajęć w zespołach przedmiotowych, prowadzenie zajęć pozalekcyjnych, kół zainteresowań, konkursów, wyjazdy do muzeum, teatru, udział w życiu kulturalnym środowiska.

Przygotowanie programów artystycznych na uroczystości szkolne, prezentowanie talentów na forum szkoły i środowiska.

Nauczyciele,
wychowawcy,
dyrektor,
lider WDN
Zgodnie z harmonogramem zajęć prowadzonych przez konkretne osoby

Zgodnie z kalendarzem szkolnych uroczystości określających terminy konkretnych przedsięwzięć i osoby odpowiedzialne za ich przygotowanie

Rozwijanie umiejętności rozpoznawania własnych uzdolnień Doradztwo zawodowe, zajęcia z wychowawcą Wychowawcy, doradca zawodowy Zgodnie z harmonogramem zajęć w poszczególnych klasach
Kształtowanie postawy twórczej Udział w konkursach o różnej tematyce w szkole, gminie itd.
Wychowawcy, organizatorzy konkursów
Zgodnie z terminami konkursów
Kształcenie samodzielnego formułowania i wyrażania sądów
Zajęcia z wychowawcą i nauczycielami

Dyskusje na temat wartości
i zasad wolontariatu Wychowawcy, nauczyciele Cały rok
Podnoszenie efektów kształcenia poprzez uświadamianie wagi edukacji i wyników egzaminów zewnętrznych
Lekcje wychowawcze poświęcone tej tematyce
Analiza wyników egzaminów zewnętrznych i konkursów Wychowawcy,
nauczyciele Zajęcia zgodnie z harmonogramem
i podziałem godzin

Uczenie planowania i dobrej organizacji własnej pracy
Lekcje wychowawcze poświęcone tej tematyce, praktyczne sposoby zarządzania czasem Wychowawcy, nauczyciele Zgodnie z harmonogramem zajęć
MORALNA Kształtowanie szacunku do ludzi, wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka, prawidłowe rozumienie wolności jednostki oparte na poszanowaniu osoby ludzkiej Działalność charytatywna, działalność
Szkolnego Koła Wolontariatu.
w ramach Programu Szkolnego Koła Wolontariatu Opiekun Samorządu Szkolnego,
opiekun SKW Cały rok
Rozwój poszanowania dziedzictwa narodowego i kształtowanie świadomości narodowej. Wskazywanie autorytetów i wzorców moralnych
Świętowanie rocznic
i wydarzeń patriotycznych, lekcje wychowawcze na temat patriotyzmu. Nauczyciele, wychowawcy
Zgodnie z kalendarzem uroczystości

Poznanie kultury rodzimej, zaznajamianie z kulturą regionu
Wycieczki, tematyczne lekcje wychowawcze, konkursy, wycieczki. Nauczyciele, wychowawcy Terminy konkretnych wycieczek planowanych przez wychowawców i nauczycieli (wrzesień- październik i maj- czerwiec)

Poznanie dorobku kulturalnego Europy, świata, wykształcenie postawy tolerancji i szacunku dla innych narodów, kultur, religii
Lekcje wychowawcze poświęcone tej tematyce,
wycieczki, konkursy. Nauczyciele, wychowawcy
Terminy konkretnych wycieczek planowanych przez wychowawców i nauczycieli (wrzesień, październik i maj, czerwiec)
Uczenie właściwego pojęcia tolerancji, odwagi w reagowaniu na niesprawiedliwość, krzywdę drugiego człowieka, agresję

Lekcje wychowawcze poświęcone tej tematyce,
indywidualne rozmowy z uczniami.
Wychowawcy, nauczyciele, dyrektor
Zgodnie z harmonogramem zajęć i wg potrzeb

Promowanie zdrowego stylu życia i profilaktyka zagrożeń
Dzień Sportu, zajęcia o zdrowym stylu odżywiania się oraz znaczeniu ruchu w życiu człowieka prowadzone przez wychowawców, udział w programach profilaktycznych.

Profilaktyka zagrożeń:
- Środki i substancje psychoaktywne: wyposażenie uczniów, rodziców i nauczycieli w wiedzę o uzależnieniach i możliwościach szukania pomocy w sytuacji sięgania po narkotyki, dopalacze, alkohol, nikotynę… .
- Gazetki informacyjne.
- Bieżące informowanie rodziców/prawnych opiekunów o widocznej zmianie w zachowaniu dziecka, o swoich sugestiach i spostrzeżeniach. -- - Systematyczna edukacja uczniów w zakresie radzenia sobie z własnymi trudnymi uczuciami oraz w zakresie ochrony przed agresją, przemocą.
- Zapoznanie uczniów ze zbiorem zasad i norm obowiązujących w szkole.
- Pogadanki, lekcje wychowawcze.
- Stała współpraca pracowników szkoły w zakresie zaobserwowanych negatywnych zachowań uczniów.
- Reagowanie na niepożądane zachowania ucznia.
- Spotkania z przedstawicielami Policji dotyczące odpowiedzialności nieletnich.
- Ukształtowanie pożądanych społecznie postaw wobec zagrożeń cywilizacyjnych poprzez: propagowanie wiadomości dotyczących zagrożeń cywilizacyjnych, jak sobie radzić i gdzie szukać pomocy.
- omawianie zagrożeń związanych z korzystaniem z Internetu, związanych z ujawnianiem danych osobowych.
- Szkolenie rady pedagogicznej z zakresu profilaktyki uzależnień.
Nauczyciele biologii i wychowania fizycznego, wychowawcy, higienistka szkolna
Zgodnie z harmonogramem zajęć
SPOŁECZNA Kształtowanie przekonania o społecznym wymiarze istnienia osoby ludzkiej, a także o społecznym aspekcie bycia uczniem szkoły
Omówienie zasad Statutu szkoły i regulaminów szkolnych,
lekcje wychowawcze poświęcone tej tematyce. Wychowawcy, nauczyciele Wrzesień

Wg harmonogramu zajęć
Kształtowanie postawy szacunku wobec środowiska naturalnego Udział w akcjach charytatywnych na rzecz zwierząt, wycieczki krajoznawcze.
Wychowawcy, nauczyciele Wg potrzeb
terminy konkretnych wycieczek planowanych przez wychowawców i nauczycieli
Kształtowanie aktywnej postawy wobec przyszłej pracy zawodowej oraz wymagań rynku pracy. Zajęcia z doradztwa zawodowego i zajęcia z wychowawcą.
Doradca zawodowy, wychowawcy Zgodnie z harmonogramem zajęć

EMOCJONALNA Nauka nabywania świadomości własnych słabych i mocnych stron, kształtowanie samoakceptacji, budowanie poczucia własnej wartości
Lekcje i zajęcia wychowawcze poświęcone tej tematyce. Wychowawcy, nauczyciele Zgodnie z konkretnymi terminami dla poszczególnych klas
Kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów bez użycia siły

Lekcje wychowawcze z wykorzystaniem technologii informacyjnej,
indywidualne rozmowy z uczniami, filmy, ulotki, plakaty, pogadanki.

Wychowawcy, higienistka szkolna, nauczyciele, dyrektor

zgodnie z konkretnymi terminami dla poszczególnych klas

VIII. Zasady ewaluacji szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego
Ewaluacja programu polega na systematycznym gromadzeniu informacji na temat prowadzonych działań, w celu ich modyfikacji i podnoszenia skuteczności programu wychowawczo-profilaktycznego. Ewaluacja przeprowadzana będzie poprzez:
1) obserwację zachowań uczniów i zachodzących w tym zakresie zmian,
2) analizę dokumentacji,
3) przeprowadzanie ankiet wśród uczniów, rodziców i nauczycieli,
4) rozmowy z rodzicami,
5) wymianę spostrzeżeń w zespołach wychowawców i nauczycieli,
6) analizy przypadków.
Informacje zwrotne pochodzące od uczniów, rodziców i nauczycieli będą służyć doskonaleniu pracy i będą stanowić podstawę do planowania zamierzeń wychowawczych
w kolejnym roku szkolnym.
Program wychowawczo-profilaktyczny został uchwalony przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Redagogiczną w dniu 30 września 2019 r.

Treści dotyczące obszarów wychowania i profilaktyki zawarte w podstawach programowych przedmiotów kształcenia ogólnego

Zdrowie- edukacja zdrowotna

przedmiot wymagania szczegółowe, uczeń:

Edukacja wczesnoszkolna 1) dba o higienę oraz estetykę własną i otoczenia
2) ma świadomość znaczenia odpowiedniej diety dla utrzymania zdrowia człowieka;
3) posługuje się numerami telefonów alarmowych, formułuje komunikat wezwanie o pomoc: Policji, Pogotowia Ratunkowego, Straży Pożarnej;
4) posługuje się danymi osobowymi w kontakcie ze służbami mundurowymi i medycznymi, w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia;
5) reaguje stosownym zachowaniem w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa, zdrowia jego lub innej osoby;
6) wymienia wartości odżywcze produktów żywnościowych, ma świadomość znaczenia odpowiedniej diety dla utrzymania zdrowia, ogranicza spożywanie posiłków o niskich wartościach odżywczych i niezdrowych, zachowuje umiar w spożywaniu produktów słodzonych, zna konsekwencje zjadania ich w nadmiarze;
7) przygotowuje posiłki służące utrzymaniu zdrowia;
8) ubiera się odpowiednio do stanu pogody, poszukuje informacji na temat pogody, wykorzystując np. internet;
9) ma świadomość, iż nieodpowiedzialne korzystanie z technologii ma wpływ na utratę zdrowia człowieka;

Informatyka 1) w sposób odpowiedzialny posługuje się technologią dostosowaną do jego predyspozycji psychofizycznych i zdrowotnych;

Biologia 1) analizuje związek pomiędzy własnym postępowaniem a zachowaniem zdrowia oraz rozpoznaje sytuacje wymagające konsultacji lekarskiej;
2) uzasadnia konieczność ochrony przyrody;
3) opisuje i prezentuje postawę i zachowania człowieka odpowiedzialnie korzystającego z dóbr przyrody;

Wychowanie fizyczne 1) opisuje, jakie znaczenie ma aktywność fizyczna dla zdrowia;
2) opisuje piramidę żywienia i aktywności fizycznej;
3) opisuje zasady zdrowego odżywiania;
4) przestrzega zasad higieny osobistej i czystości odzieży;
5) przyjmuje prawidłową postawę ciała w różnych sytuacjach;
6) omawia sposoby postępowania w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia;
7) wymienia czynniki, które wpływają pozytywnie i negatywnie na zdrowie i samopoczucie oraz wskazuje te, na które może mieć wpływ;
8) omawia sposoby redukowania nadmiernego stresu i radzenia sobie z nim w sposób konstruktywny;
9) wymienia przyczyny i skutki otyłości oraz nieuzasadnionego odchudzania się i używania sterydów w celu zwiększenia masy mięśni;
10) wyjaśnia wymogi higieny wynikające ze zmian zachodzących w organizmie w okresie dojrzewania;

WOS 1) rozpoznaje przypadki wymagające postaw asertywnych;
2) podaje przykłady trudnych społecznie sytuacji, w których należy zachować się asertywnie; uzasadnia, że można zachować dystans wobec nieaprobowanych przez siebie zachowań innych ludzi lub przeciwstawić się im;
przedstawia różne formy zachowań asertywnych;

Przyroda 1) kształtowanie umiejętności właściwego reagowania na niebezpieczeństwa zagrażające życiu i zdrowiu;
2) doskonalenie umiejętności dbałości o własne ciało, jak i najbliższe otoczenie;
3) poznawanie siebie, swoich zdolności i rozwijanie zainteresowań sprzyjających motywacji do uczenia się;

Edukacja dla bezpieczeństwa 1) wyjaśnia zależności między zdrowiem fizycznym, psychicznym, emocjonalny ma społecznym; wyjaśnia wpływ stresu na zdrowie;
2) wymienia zachowania, które sprzyjają zdrowiu (prozdrowotne), zagrażają zdrowiu oraz wskazuje te, które szczególnie często występują wśród nastolatków; odróżnia czynniki środowiskowe i społeczne (korzystne i szkodliwe),na które człowiek może mieć wpływ od takich, na które nie może mieć wpływu;
3) omawia krótkoterminowe i długoterminowe konsekwencje zachowań sprzyjających (prozdrowotnych) i zagrażających zdrowiu;
4) dobiera i demonstruje umiejętności komunikacji interpersonalnej istotne dla zdrowia i bezpieczeństwa (odmowa, zachowania asertywne, negocjowanie);
5) wymienia rzetelne źródła informacji o zdrowiu, chorobach, świadczeniach i usługach zdrowotnych;
6) ocenia własne zachowania związane ze zdrowiem, ustala indywidualny plan działania na rzecz własnego zdrowia;
7) ustala, co sam może zrobić, aby tworzyć warunki środowiskowe i społeczne, które są korzystne dla zdrowia (ochrona środowiska przyrodniczego, wsparcie społeczne, komunikacja interpersonalna, współpraca osób, instytucji i organizacji na rzecz zdrowia itp.);

Technika 1) przyjmuje postawy odpowiedzialności za współczesny i przyszły stan środowiska;
2) kształtuje umiejętności segregowania i wtórnego wykorzystania odpadów znajdujących się w najbliższym otoczeniu;
Wychowanie do życia w rodzinie 1) radzi sobie w sytuacji konfliktu, presji grupy, stresu;

Relacje- kształtowanie postaw społecznych

Szkoła/Przedmiot Wymagania szczegółowe, uczeń:
Edukacja wczesnoszkolna 1) identyfikuje się z grupą społeczną, do której należy: rodzina, klasa w szkole, drużyna sportowa, społeczność lokalna, naród; respektuje normy i reguły postępowania w tych grupach;
2) przyjmuje konsekwencje swojego uczestnictwa w grupie i własnego w niej postępowania w odniesieniu do przyjętych norm i zasad;
3) współpracuje z uczniami, wymienia się z nimi pomysłami i doświadczeniami, wykorzystując technologię;
4) dostrzega, że każdy powinien brać odpowiedzialność za swoje wybory;
5) dostrzega, że lepiej poznaje siebie, bardziej się rozwija i czerpie szczęście w relacji z innymi osobami niż w samotności;
6) odkrywa, że współtworzy różne wspólnoty osób, np. rodzinę, klasę, państwo;
7) ma świadomość, że każdej osobie ludzkiej, także jemu, należy się szacunek, że szacunkiem należy obdarzać także wspólnoty osób – rodzinę, klasę, naród (ojczyznę), w tym wspólnotę religijną – a także symbole tych wspólnot;
8) szanuje godność każdej osoby ludzkiej oraz swoją, wyraża swoim komunikatem werbalnym i niewerbalnym;
9) uwzględnia coraz częściej godność i dobro innych osób, podejmując decyzję o działaniu;
10) wyraża szacunek wobec osób, wspólnot osób oraz ich symboli w sytuacjach codziennych i uroczystych, przejawiając właściwe zachowanie;
11) wchodzi w relacje z innymi osobami (rówieśnikami, nauczycielami), szanując to, co jest wartością dla nich, i nazywając to, co jest wartością dla niego;
12) naśladuje i przyjmuje jako własne zachowania dobre na podstawie doświadczeń ze świata realnego oraz przykładów płynących z tekstów literackich, filmów i innych źródeł;
13) przestrzega zasad obowiązujących we wspólnocie osób, której jest członkiem;

Informatyka 1) uczestniczy w zespołowym rozwiązaniu problemu, posługując się technologią taką jak: poczta elektroniczna, forum, wirtualne środowisko kształcenia, dedykowany portal edukacyjny;
2) identyfikuje i docenia korzyści płynące ze współpracy nad wspólnym rozwiązywaniem problemów;
3) bierze udział w różnych formach współpracy, jak: programowanie w parach lub w zespole, realizacja projektów, uczestnictwo w zorganizowanej grupie uczących się; projektuje, tworzy i prezentuje efekty wspólnej pracy;
Wychowanie fizyczne 1) uczestniczy w sportowych rozgrywkach klasowych w roli zawodnika, stosując zasady „czystej gry”: szacunku dla rywala, respektowania przepisów gry, podporządkowania się decyzjom sędziego; potrafi właściwie zachować się w sytuacji zwycięstwa i porażki, podziękować za wspólną grę;
2) pełni rolę organizatora, sędziego i kibica w ramach szkolnych zawodów sportowych;
3) wyjaśnia zasady kulturalnego kibicowania;
4) wyjaśnia, jak należy zachować się w sytuacjach związanych z aktywnością taneczną;
5) omawia znaczenie dobrych relacji z innymi ludźmi, w tym z rodzicami oraz rówieśnikami tej samej i odmiennej płci;
6) identyfikuje swoje mocne strony, budując poczucie własnej wartości, planuje sposoby rozwoju oraz ma świadomość słabych stron, nad którymi należy pracować;
7) wykazuje kreatywność w poszukiwaniu rozwiązań sytuacji problemowych;
8) wykazuje umiejętność adekwatnej samooceny swoich możliwości psychofizycznych;
9) współpracuje w grupie szanując poglądy i wysiłki innych ludzi, wykazując asertywność i empatię;
10) motywuje innych do udziału w aktywności fizycznej, ze szczególnym uwzględnieniem osób o niższej sprawności fizycznej i specjalnych potrzebach edukacyjnych (np. osoby niepełnosprawne, osoby starsze);
WOS 1) współpracuje z innymi – dzieli się zadaniami i wywiązuje się z nich;
2) wykazuje konieczność współdziałania w życiu społecznym i wyjaśnia istotę samorządności;
3) uzasadnia, że człowiek jest istotą społeczną; rozumie znaczenie potrzeb społecznych człowieka (kontaktu, przynależności, uznania);
4) przedstawia zasady komunikowania się; wyjaśnia zasady skutecznej autoprezentacji kształtowania swojego wizerunku;
5) wymienia cechy grup społecznych; charakteryzuje grupę koleżeńską i grupę nastawioną na realizację określonego zadania; uzasadnia, że efektywna współpraca przynosi różne korzyści; przedstawia różne formy współpracy w grupie;
6) rozpoznaje sytuacje wymagające podjęcia decyzji indywidualnej i grupowej; wyjaśnia i stosuje podstawowe sposoby podejmowania wspólnych decyzji;
7) rozpoznaje sytuacje wymagające podjęcia decyzji indywidualnej i grupowej; wyjaśnia i stosuje podstawowe sposoby podejmowania wspólnych decyzji;
8) przedstawia cele i przykłady działania organizacji społecznych skupiających młodych ludzi w Polsce; wyjaśnia ideę wolontariatu i przedstawia formy działalności wolontariuszy;
Przyroda

1) zachęcanie do działania na rzecz środowiska lokalnego;
2) doskonalenie umiejętności w zakresie komunikowania się, współpracy i działania oraz pełnienia roli lidera w zespole;
Biologia 1) prezentuje postawę szacunku wobec siebie i wszystkich istot żywych;
Wychowanie do życia w rodzinie

1) zna i stosuje zasady savoir-vivre'u w różnych sytuacjach społecznych;
2) rozumie zasady komunikacji werbalnej i niewerbalnej i jej znaczenie w relacjach interpersonalnych; przyjmuje odpowiedzialność za manifestowane reakcje, wypowiadane i pisane słowa;
3) kształtuje i wyraża postawy asertywne, gdy nie może lub nie powinien czegoś wykonać, stara się odmawiać tak, by nie ranić drugiego;
4) bierze udział w życiu społecznym przez: wolontariat, stowarzyszenia, grupy nieformalne i aktywność indywidualną; ujawnia wrażliwość na osoby potrzebujące pomocy i zna konkretne sposoby jej udzielania;

Kultura- wartości, normy i wzory zachowań

Szkoła/Przedmiot Wymagania szczegółowe, uczeń:
Klasa I-III 1) ocenia swoje postępowanie i innych osób, odnosząc się do poznanych wartości, takich jak: godność, honor, sprawiedliwość, obowiązkowość, odpowiedzialność, przyjaźń, życzliwość, umiar, powściągliwość, pomoc, zadośćuczynienie, przepraszanie, uznanie, uczciwość, wdzięczność oraz inne respektowane przez środowisko szkolne;
2) szanuje zwyczaje i tradycje różnych grup społecznych i narodów, przedstawia i porównuje zwyczaje ludzi, np. dotyczące świąt w różnych regionach Polski, a także w różnych krajach;
3) określa, co jest dobre, a co jest złe, w otaczającym go świecie i w świecie poznawanych tekstów oraz podaje uzasadnienie swojego zdania;
4) odróżnia szczęście od doraźnie odczuwanej przyjemności i poznaje, że dobro jest źródłem szczęścia własnego oraz innych osób;
5) odkrywa, że wspólnota osób, której jest członkiem, ustanawia swoje zasady (normy) i oczekuje ich respektowania;
Język polski 1) kształtuje umiejętność uczestniczenia w kulturze polskiej i europejskiej, szczególnie w jej wymiarze symbolicznym i aksjologicznym;
2) rozwija zdolności dostrzegania wartości: prawdy, dobra, piękna, szacunku dla człowieka i kierowania się tymi wartościami;
3) kształci postawy szacunku dla przeszłości i tradycji literackiej jako podstawy tożsamości narodowej;
4) rozwija zainteresowania kulturą w środowisku lokalnym i potrzeby uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych;
5) rozwija szacunek dla wiedzy, wyrabia pasję poznawania świata i zachęca do praktycznego zastosowania zdobytych wiadomości;
6) rozwija umiejętność samodzielnego docierania do informacji, dokonywania ich selekcji, syntezy oraz wartościowania;
7) rozwija umiejętność rzetelnego korzystania ze źródeł wiedzy, w tym stosowania cudzysłowu, przypisów i odsyłaczy, oraz szacunku dla cudzej własności intelektualnej;
8) kształci nawyki systematycznego uczenia się oraz porządkowania zdobytej wiedzy i jej pogłębiania;
9) jest zachęcany do rozwijania swoich uzdolnień przez udział w różnych formach poszerzania wiedzy, na przykład w konkursach, olimpiadach przedmiotowych i wykładach, oraz rozwijania umiejętności samodzielnej prezentacji wyników swojej pracy;

Historia 1) poznaje historię i tradycje swojej okolicy i ludzi dla niej szczególnie zasłużonych; zna lokalne zabytki i opisuje ich dzieje;

Muzyka 1) poznaje i popularyzuje przykłady muzycznej twórczości ludowej, obrzędy, zwyczaje, tradycje swojego regionu;
2) zna repertuar kulturalnego człowieka, orientując się w sztandarowych utworach z dziejów historii muzyki i współczesnej kultury muzycznej oraz wartościowej muzyki popularnej;
3) zna i wymienia instytucje upowszechniające kulturę muzyczną we własnym regionie, kraju i na świecie oraz ich działalność, a także śledzi wydarzenia artystyczne;
4) uczestniczy w tworzeniu artystycznych projektów edukacyjnych o charakterze interdyscyplinarnym (również z wykorzystaniem technologii informacyjnej);
5) angażuje się w kreowanie kultury artystycznej swojej szkoły i najbliższego środowiska;
6) uczestniczy realnie lub wirtualnie w różnorodnych wydarzeniach muzycznych;
7) stosuje zasady wynikające ze świadomego korzystania i uczestniczenia w dorobku kultury muzycznej: odpowiednie zachowanie podczas koncertu, przedstawienia operowego itp., tolerancja dla preferencji muzycznych innych osób oraz szacunek dla twórców i wykonawców;

Plastyka

1) zna dziedzictwo kulturowe najbliższego otoczenia, wymienia zabytki i dzieła architektury (historycznej i współczesnej);
2) zapoznaje się z twórczością artystów w
obrębie „małej ojczyzny”;
WOS 1) uzasadnia, że konflikt w grupie może wynikać z różnych przyczyn (sprzeczne interesy, inne cele); przedstawia sposoby rozwiązywania konfliktów oraz analizuje ich zalety i wady;
2) podaje cnoty obywatelskie (odpowiedzialność, troska o dobro wspólne, aktywność, przedsiębiorczość, solidarność, roztropność, tolerancja, odwaga cywilna); wykazuje, odwołując się do działań wybitnych Polaków, znaczenie ich urzeczywistnienia dla pożytku publicznego;
3) wymienia mieszkające w Polsce mniejszości narodowe i etniczne, grupę posługującą się językiem regionalnym oraz grupy migrantów (w tym uchodźców) i lokalizuje miejsca ich zwartego zamieszkiwania; przedstawia – za Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej – prawa przysługujące etnicznym grupom mniejszościowym;
4) uzasadnia, że można pogodzić różne tożsamości społeczno-kulturowe (regionalną, narodową/etniczną, państwową/obywatelską, europejską); rozpoznaje przejawy ksenofobii, w tym rasizmu, szowinizmu i antysemityzmu, oraz uzasadnia potrzebę przeciwstawiania się tym zjawiskom;
5) planuje dalszą edukację, uwzględniając własne zainteresowania, zdolności i umiejętności oraz rady innych osób i sytuację na rynku pracy;

Przyroda 1) kształtuje postawy związane z tożsamością kulturową regionu;
Geografia 1) łączy racjonalność naukową z refleksją nad pięknem i harmonią świata przyrody oraz dziedzictwem kulturowym ludzkości;
2) przyjmuje postawy szacunku do środowiska przyrodniczego i kulturowego oraz rozumienie potrzeby racjonalnego w nim gospodarowania;
3) rozwija w sobie poczucie tożsamości oraz wykazywanie postawy patriotycznej, wspólnotowej i obywatelskiej;
4) ma poczucie dumy z piękna ojczystej przyrody i dorobku narodu (różnych obiektów dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego własnego regionu i Polski, krajobrazów Polski, walorów przyrodniczych, kulturowych, turystycznych oraz sukcesów polskich przedsiębiorstw na arenie międzynarodowej);
5) kształtuje pozytywne – emocjonalne i duchowe – więzi z najbliższym otoczeniem, krajem ojczystym, a także z całą planetą Ziemią;
6) rozwija postawy współodpowiedzialności za stan środowiska geograficznego, kształtowanie ładu przestrzennego oraz przyszłego rozwoju społeczno- -kulturowego i gospodarczego „małej ojczyzny”, własnego regionu i Polski;
7) przełamuje stereotypy i kształtuje postawy szacunku, zrozumienia, akceptacji i poszanowania innych kultur przy jednoczesnym zachowaniu poczucia wartości dziedzictwa kulturowego własnego narodu i własnej tożsamości;

Informatyka 1) opisuje kwestie etyczne związane z wykorzystaniem komputerów i sieci komputerowych, takie jak: bezpieczeństwo, cyfrowa tożsamość, prywatność, własność intelektualna, równy dostęp do informacji i dzielenie się informacją;
2) postępuje etycznie w pracy z informacjami;
Wychowanie do życia w rodzinie 1) jest odpowiedzialny za własny rozwój i samowychowanie;

Bezpieczeństwo- profilaktyka zachowań ryzykownych (problemowych)

Szkoła/Przedmiot Wymagania szczegółowe, uczeń:
Edukacja wczesnoszkolna 1) wyjaśnia, iż wszyscy ludzie posiadają prawa i obowiązki, wymienia własne prawa i obowiązki, przestrzega ich i stosuje je w codziennym życiu;
2) rozróżnia podstawowe znaki drogowe, stosuje przepisy bezpieczeństwa w ruchu drogowym i miejscach publicznych; przestrzega zasad zachowania się środkach publicznego transportu zbiorowego;
3) stosuje się do zasad bezpieczeństwa w szkole, odnajduje drogę ewakuacyjną, rozpoznaje znaki i symbole informujące o różnych rodzajach niebezpieczeństw oraz zachowuje się zgodnie z informacją w nich zawartą; stosuje zasady bezpiecznej zabawy w różnych warunkach i porach roku;
4) ma świadomość istnienia zagrożeń ze środowiska naturalnego, np. nagła zmiana pogody, huragan, ulewne deszcze, burza, susza oraz ich następstwa: powódź, pożar, piorun; określa odpowiednie sposoby zachowania się człowieka w takich sytuacjach;
5) stosuje zasady bezpieczeństwa podczas korzystania z urządzeń cyfrowych, rozumie i respektuje ograniczenia związane z czasem pracy z takimi urządzeniami, oraz stosuje zasady etykiety;
6) rozróżnia pożądane i niepożądane zachowania innych osób (również uczniów) korzystających z technologii, zwłaszcza w sieci Internet;
Informatyka

1) rozróżnia pozytywne i negatywne zachowania innych osób (również uczniów) korzystających z technologii, w tym zwłaszcza w sieci Internet;
2) przestrzega ogólnie przyjęte zasady związane z bezpieczeństwem w Internecie;
3) posługuje się technologią zgodnie z przyjętymi zasadami i prawem; przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy;
4) uznaje i respektuje prawo do prywatności danych i informacji oraz prawo do własności intelektualnej;
5) wymienia zagrożenia związane z powszechnym dostępem do technologii oraz do informacji i opisuje metody wystrzegania się ich;
6) stosuje profilaktykę antywirusową i potrafi zabezpieczyć przed zagrożeniem komputer wraz z zawartymi w nim informacjami;
7) ocenia krytycznie informacje i ich źródła, w szczególności w sieci, pod względem rzetelności i wiarygodności w odniesieniu do rzeczywistych sytuacji, docenia znaczenie otwartych zasobów w sieci i korzysta z nich;

Wychowanie fizyczne 1) omawia zasady bezpiecznego zachowania się nad wodą i w górach w różnych porach roku;
2) omawia konsekwencje zdrowotne stosowania używek w odniesieniu do podejmowania aktywności fizycznej;
3) wymienia zasady bezpiecznego korzystania ze sprzętu sportowego;
4) wymienia najczęstsze przyczyny oraz okoliczności wypadków i urazów w czasie zajęć ruchowych, omawia sposoby zapobiegania im;
5) wskazuje zagrożenia związane z uprawianiem niektórych dyscyplin sportu;
WOS 1) rozpoznaje zachowania związane z przemocą fizyczną i psychiczną, w tym werbalną, wobec siebie i innych; wymienia osoby i instytucje, które należy powiadomić w takich sytuacjach;
2) przedstawia korzyści i zagrożenia wynikające z korzystania z zasobów Internetu; rozpoznaje przemoc w cyberprzestrzeni i wyjaśnia, jak należy na nią reagować;
3) wyjaśnia, na jakich zasadach nieletni odpowiadają za popełnienie wykroczeń i przestępstw;
4) przedstawia uprawnienia policjantów i funkcjonariuszy innych służb porządkowych oraz swoje prawa w kontakcie z tymi służbami;
Technika 1) przewiduje zagrożenia płynące z niewłaściwego użytkowania sprzętu technicznego;
2) analizuje sytuacje zagrażające zdrowiu i życiu podczas pracy z narzędziami i urządzeniami (procedura postępowania podczas wypadku przy pracy; umiejętność udzielenia pierwszej pomocy przedmedycznej w typowych sytuacjach zagrożenia);

Edukacja dla bezpieczeństwa

1) wymienia przykłady nadzwyczajnych zagrożeń (pochodzenia naturalnego i wywołane przez człowieka);
2) wymienia zasady ostrzegania ludności o zagrożeniach; rozróżnia poszczególne sygnały alarmowe i środki alarmowe; omawia zasady właściwego zachowania się w razie uruchomienia sygnałów alarmowych;

Wychowanie do życiaw rodzinie

1) świadomie i odpowiedzialnie korzysta ze środków społecznego przekazu, w tym z Internetu, dokonując wyboru określonych treści i limitując czas im poświęcany;